-
David en Salomo
Het verhaal van de strijd tussen de kleine, slimme David/Dawoed en de reus Goliath / Djaloet komt in beide boeken voor. In de Koran vindt men van de psalmen van David slechts de vreugdevolle kan terug. Dawoed kent niet de stemmingsschommelingen en buien van wanhoop die David bezingt. Van zijn zoon Salomo/Soelamain wordt in beide boeken de wijsheid bezongen. In de Koran valt de nadruk op het technisch kunnen van de wijze vorst. Allah heeft de natuurkrachten of satans aan hem onderworpen. Salomo staat eveneens bekend vanwege zijn bouwkundige prestaties. Wijsheid en kunnen wordt bewonderd door velen waaronder de Koningin van Saba. In de Bijbel vertrekt zij beladen met geschenken.…
-
Gemeenschappelijke waarden
Bijbel Geen Moord Toen sprak God deze woorden: ‘Pleeg geen moord.’ Exodus 20:1, 13 U kent de geboden: pleeg geen moord. Marcus 10:19 Maar voor hen die zich hebben ingelaten met gruwelijke dingen, met moord. hun deel is de vuurpoel met brandende zwavel. Openbaring, 21:8 Het zwaard of keer de andere wang Heb je vijanden lief, wees goed voor wie jullie haten. Lucas 6:27 Degene, die u op de wang slaat, keer hem ook de andere toe; en degene, die u de mantel afneemt, verhindert hem niet ook de rok te nemen. Lukas 6:29 Denk niet dat ik gekomen ben om op aarde vrede te brengen. Ik ben niet gekomen om vrede…
-
Persoonlijke noot van de auteur
DankwoordHoewel er uiteindelijk één persoon, de filosofe Marlies ter Borg, de verantwoordelijkheid draagt voor deze bundel, was deze niet tot stand gekomen zonder de aanmoediging, inhoudelijke en tekstuele inbreng van velen. Het meste dank gaat uit naar godsdienstwetenschapper Marloes Keller (content manager internet bij de IKON), wier enthousiasme, samen met de vlotte werkwijze van Peter Dekker (hoofd Nieuwe Media bij de IKON), ervoor zorgde dat het project plotseling als IKON site met zevenmijlslaarzen door de wereld ging. Helaas verdween die site toen de IKON werd overgenomen door de EO. Het doet mij veel plezier dat de inhoud van de IKON site nu opnieuw het licht ziet. Ik wil de moslima…
-
Sjaloom, Vrede, Salaam
Wedijvert dus in goede daden (Koran 5:48) In dit slothoofdstuk laten wij het licht vallen op gemeenschapplijke waarden in Bijbel en Koran. Het gaat om datgene waar mensen overal op aarde naar verlangen: vrede, in de talen van Bijbel en Koran: Sjaloom, Irene, Salaam. Tegelijk wordt in beide boeken een aantal belangrijke richtlijnen voor het gedrag gegeven, dat aan vrede kan bijdragen dan wel afbreuk doen. Het gaat om normen waardoor zowel gelovigen en als niet-gelovigen zich laten inspireren. Richtlijnen die onder meer in Koran en Bijbel, maar ook elders zijn terug te vinden. Hoe oud deze ‘geboden’ ook zijn, hoe vreemd ouderwets soms geformuleerd, zij blijven hun geldigheid behouden,…
-
Strijd/jihad en beproeving/fitna
Woord vooraf door Marlies ter BorgBij deze heftige onderwerpen blijkt eens te meer, dat het niet eenvoudig is uitspraken te vergelijken uit boeken die qua ontstaansgeschiedenis zozeer verschillen. De teksten van het Bijbelse Oude Testament zijn geschreven in een periode van een kleine duizend jaar, grofweg tussen 1000 en 100 voor Christus, dus vele honderden jaren voor de Koran. Daarbinnen is een ontwikkeling van strenge wreedheid naar een milder denken waarneembaar. Het Bijbelse Nieuwe Testament is samengesteld uit uiteenlopende geschriften, geschreven in een tijdsbestek van 100 jaar, een vijftal eeuwen voor de Koran. De Koran is, volgens de traditie in 22 jaar opgeschreven. Alle drie de boeken zijn vervlochten met de…
-
De vrouw en haar relatie tot de man
In Bijbel en Koran staat vermeld dat man en vrouw als gelijken geschapen zijn (Hoofdstuk 3). In beide boeken spelen mannen de hoofdrol, maar er komen ook tal van bijzondere, sterke, hoogstaande vrouwen voor. Het begint al met de Bijbelse Eva, de moeder van alle levenden. In de Koran (waarin vrouwen meestal niet bij name genoemd worden), slechts als vrouw van Adam aangeduid. De koningin van Saba/Seba (Hoofdstuk 11) toont dat ook een vrouw de hoogste positie in een land kan bekleden. Maria/Marjam valt de hoge geestelijke eer toe als maagd Jezus/’Isa te baren. Toch is de vrouw steeds slachtoffer geweest van onderdrukking. In de Koran wordt met afschuw melding…
-
Paradijstuinen en hemelse stad
In Koran en Bijbel wordt de oprecht gelovigen een beloning in het vooruitzicht gesteld, die na de wederopstanding uit de aardse dood intreedt. De verbeelding van het hemelse hiernamaals verschilt.In de Bijbel wordt gesproken van het Koninkrijk van de hemel. Het meest uitgekristalliseerd is het ook in het Oude Testament voorkomende beeld van het nieuwe Jeruzalem, in de Openbaring een prachtige stad met twaalf poorten van parel. Het paradijs komt in de Bijbel slechts drie keer voor. In 2 Korinthiers 12:2 wordt het gekoppeld aan de derde hemel, een sfeer die sommigen ook al tijdens dit leven even mogen binnentreden. In het evangelie betreft het een sfeer die men kan…
-
De vurige hel
De continuïteit en de ontwikkeling in het concept van de hel in Bijbel en Koran valt op als men de lotgevallen van het woord Gehenna volgt. In 2 Koningen verwijst het naar een bestaand dal, het Hinnomdal, waar heidenen hun kinderen offerden aan Moloch. De Joodse God tollereerde niet dat zijn volk dit gebruik nabootsten. Het idee dat God straft met vuur is wel in het Oude Testament te vinden, maar het verteert niet alleen het (onderaardse) dodenrijk maar ook de aarde. In de evangeliën krijgt het woord Gehenna een algemene en virtuele betekenis, als de plek waar men na de dood verblijft als men onrechtvaardig geleefd heeft. In het…
-
De Laatste Dag, het Laatste Oordeel
Het Bijbelse verhaal over de Laatste Dag komt in flarden in zowel het Oude Testament als het Nieuwe Testament voor, om in het laatste Bijbelboek Openbaring uit te lopen in een bloemrijke apotheose of slot. In de boeken Jesaja en Daniël van het Oude Testament gaat het om een Openbaring, in vervoering ontvangen door respectievelijk Jesaja en Daniël. Zo is ook het laatste boek van het Nieuwe Testament de neerslag van een visioen, in vervoering ontvangen door een zekere Johannes. In de evangeliën betreft het uitspraken aan Jezus toegeschreven. In de Koran wordt aan de Laatste Dag in talloze soera’s aandacht besteed. Zo is er een soera die de titel Katastrofe draagt,…
-
Jezus/’Isa en Mohammed
‘Isa/Jezus wordt in de Koran gezien als de bevestiger van de Taura (Thora) en als ontvanger van het Indjiel (Evangelie). Mohammed bouwt op het werk van ‘Isa voort. In de Bijbel wordt geen melding gemaakt van Mohammed, logisch, want de Bijbel werd enkele eeuwen voor de geboorte van Mohammed afgerond. Slechts in algemeen voorspellende zin zou er in de Bijbel verwezen kunnen worden naar Mohammed, dit vergt echter de nodige interpretatie van beeldende teksten. In de Koran wordt gesteld dat ‘Isa de komst aankondigt van een gezant genaamd Ahmad, hetgeen betekent de geprezene. Volgens de traditie zou hier Mohammed, de ongeletterde profeet, bedoeld zijn, die immers ook Ahmad genoemd werd.…